SMART error

با سلام و عرض ادب خدمت شما دوست عزیز,
 
توضیحی برای شما اماده کرده ایم که میتواند به شما دوست عزیز کمک نماید .
خطای smart failure predicted on hard disk
احتمالا در حال حاضر که مشغول مطالعه این مقاله هستید، در هنگام روشن شدن کامپیوتر، لپ تاپ یا سرور خود با پیغام خطای هارد دیسک خود مواجه شده اید، نمایش این خطا به شما اخطار می دهد که هارد شما در حال خراب شدن است، این خرابی می تواند دلایل متنوعی داشته باشد که در این مقاله به آن می پردازیم. اما دلیل نمایش ارور smart failure predicted on hard disk به هر دلیلی که در ادامه گفته می شود باشد، در هر صورت سیستم به شما خطای ۳۰۱ هارد یا F1 را نمایش می‌دهد و این به معنای ورود به محدوده خطر از دست دادن دیتا (Data Loss) است. به همین دلیل هم پیغامی که می بینید به شما پیشنهاد بکاپ گیری و ایجاد هارد پشتیبان را می‌دهد. اما این خطا به دستور کدام بخش یا قطعه در سیستم شما نمایش داده می شود و چه ابزاری در سیستم شما مامور نمایش این خطاست؟ با ما همراه باشید.

ارور smart failure predicted on hard disk

 
SMART چیست و چگونه کار می‌کند؟
همه مشکلاتی که در ادامه آمده می تواند نشان دهنده خطری در هارد دیسک شما باشد، اما چطور می توانیم به قطعیت در این مورد برسیم و چه بخشی در سیستم های کامپیوتری موظف به بررسی و اعلام این خطرهاست؟

• صدای کلیک در هارد دیسک یا هر صدای ناهنجار دیگری که از هارد موقع کار شنیده می شود
• داغ کردن غیر عادی هارد دیسک هنگام کار
• کند شدن ناگهانی سیستم
• خرابی فایل های روی هارد بدوه هیچ دلیلی
• کرش کردن، هنگی و نمایش صفحه آبی درست در زمان باز کردن فایل ها یا کار کردن با آنها

S.M.A.R.T یا همان اسمارت مخفف Self-Monitoring Analysis and Reporting Technology است و اولین بار توسط شرکت IBM ابداع شد. هدف از به وجود آوردن این سیستم، مانیتور وضعیت دیسک با استفاده از روش‌ها و دستگاه‌های مختلف (سنسورها) است.
SMART فاکتورهای از پیش تعریف شده ای دارد که سلامت هارد شما را بر اساس مقادیری که این فاکتورها به خودشان تخصیص می دهند، میزان سلامتی دستگاه را آنالیز و بررسی می کند، فاکتورهایی مانند وجود بد سکتور در هارد، دمای هارد دیسک، میزان خطاهای نوشتنی و خواندنی Read error / Write error و غیره.
مشخص است که هر کدام از این ویژگی ها یا فاکتورها دارای مقادیر پیش فرضی هستند، علاوه بر این مقادیر پیش فرض و اولیه، این فاکتورها دارای مقادیر بیشینه یا آستانه تحمل هم هستند.
اشتباهی که در این مورد رایج است این است که از آن به عنوان Smart Fail یاد می‌شود در صورتی که این ابزار، SMART است و معمولا با فشردن کلید F1 از آن رد شده و توجهی به آن نمی‌شود.

در واقع زمانی که SMART فعال می‌شود و شروع به پیغام دادن می‌کند، یعنی دیگر هارد دیسک شما در شرایط مطلوبی نیست. یعنی بدسکتورها به حدی رسیده‌اند که ممکن است اطلاعات از بین برود.
ابزار SMART قابل Clear شدن است که البته ابزارهای گران قیمتی لازم است و فروشندگان متقلب معمولا از منبعی این هاردها را تهیه می‌کنند که هاردها را Clear شده به آنها تحویل دهند.
شما حتی با دانستن این نکات در هنگام خرید هارد دیسک، می توانید با داشتن اطلاعات درست از میزان عمر هارد دیسک، دسته دوم بودن آن یا وجود بدسکتور در آن اطمینان پیدا کنید.
علت نمایش خطای smart hard disk error
بر اساس توضیحات بالا، مشخص است که اگر مقادیر تخصیص داده شده به فاکتورهایی که ابزار S.M.A.R.T بررسی می کند از حد آستانه بیشتر شود، پرچم این ابزار بالا می‌رود. پارامترهایی که ابزار اسمارت در هارد دیسک بررسی می کند بسیار متنوع و متعدد است و بر اساس شرکت سازنده آن می تواند شامل ده ها فاکتور برای بررسی و نظارت اسمارت باشد. اما فاکتورهایی که در همه برندها مشترک هستند قاعدتا باید مهمتر باشند.
مانیتور و نظارت دائمی بر سیستم شما با SMART
اگر بخواهیم تعریفی آکادمیک از SMART ارائه دهیم این طور بیان می‌کنیم که سیستم مانیتورینگی است که در هارد درایو (HDD)، درایوهای حالت جامد (SSD) و درایوهای eMMC وجود دارد و عملکرد اصلی آن کشف و گزارش شاخص‌ها و فاکتورهای مختلف با هدف پیش‌بینی خرابی‌های سخت افزاری است. وقتی S.M.A.R.T بر اساس نرم افزاری که بر روی سیستم اجرا شده خرابی احتمالی هارددیسک را در آینده‌ای نزدیک پیش بینی می‌کند، کاربر از وضعیت آگاه شده پس می‌تواند اقدامات لازم برای جلوگیری از Data Loss یا از بین رفتن اطلاعات را انجام و درایو خراب را جایگزین و یکپارچگی داده‌ها را حفظ کند.
به طور کلی تمام هارددیسک‌های جدید از قابلیت S.M.A.R.T بهره می‌برند. اما این سیستم، استاندارد کاملی نیست. بنابراین مشخص کردن فاکتورهای مختلف و تعیین مقدارهای کمینه و بیشینه برای آنها، از تولیدکننده‌ای به تولیدکننده‌ای دیگر متفاوت است. در این مقاله بیشتر بحث ما در زمینه هارد دیسک‌های ATA و IDE و Serial ATA است چون طرز کار هارد دیسک های SCSI کمی متفاوت است. به عنوان مثال یکی از مواردی که در زمینه بررسی فاکتورها مورد بحث است، دمای هارد دیسک است، برای بررسی دمای هارد دیسک قوانین بسیار سختی در اسمارت تعریف شده به حدی که اگر دمای هارد دیسک +۳ درجه یا -۳ درجه زیاد و کم شود سیستم مانیتورینگ حساس خواهد شد. در حالی که این میزان تغییر دما می تواند طبیعی و روتین باشد.
مقادیر مورد استفاده در SMART هارد دیسک
وضعیت هارددیسک‌ توسط بسیاری از سنسورها دائما مورد بررسی قرار می گیرد. مقدارهای اندازه‌گیری شده توسط الگوریتم‌هایی پردازش و به فاکتورهای مورد بررسی تخصیص داده می شوند.
فاکتورهایی که عموما در S.M.A.R.T مورد نظارت هستند شامل موارد زیر است:
(Identifier (byte
ID در حقیقت یک شماره و کد است که به هر کدام از فاکتورها تخصیص داده می شود، به عنوان مثال ID با عدد ۰۵ و کد ۰x05 با تعریف Reallocated Sectors Count دارای مقادیر کمینه و بیشینه ای است که به شما بروز بدسکتور در هارد را نمایش می‌دهد و شما باید به فکر رفع مشکل بدسکتور هارد دیسک باشید.
(Data (6 bytes
دیتا همان مقداریست که بیشینه و کمینه بودنش وضعیت هارد شما را مشخص می کند.
(Threshold (byte
محدودیت مقدار خرابی برای فاکتور تعیین شده است.
(Value (byte
مقدار عددی این فاکتور معیار “سلامت” هارددیسک است. در هارددیسک های جدید این عدد مقدار بالایی دارد. (بیشینه علمی برای مثال ۱۰۰، ۲۰۰ یا ۲۵۳ است) و این عدد در طول عمر دیسک کاهش پیدا می‌کند.
(Worst (byte
بدترین مقداری که فاکتورهای مختلف می توانند به خود تخصیص بدهند.
Status flags
نمایش دهنده وضعیت فاکتور است، مانند پرچم سبز در زمان سلامت و قرمز در زمان وجود مشکل.
مقدار یک فاکتور، وقتی به محدوده خطر وارد می شود، که بزرگتر یا مساوری با مقدار آستانه باشد. در صورتی که هر کدام از فاکتورها به این مرز رسیده باشند، ابزار SMART گزارش خرابی هارد دیسک را نمایش می دهد. اگر این مشکل قبل از بالا آمدن ویندوز اتفاق افتاده باشد، در بایوس مادربوردهای جدید قبل از بوت شدن سیستم قابلیت SMART به صورت اخطاری به کاربر نمایش داده می‌شود. اگر آستانه فعال سازی برای ویژگی با صفر برابر باشد بدین معناست هیچ فاکتوری در وضعیت اخطار قرار ندارد.

برای رفع مشکل هارد دیسک کدام برنامه مناسب است ؟
خرابی هارددیسک‌ها بدون هیچ نشانه قبلی معمولا غیرممکن است مگر اینکه هارد ضربه فیزیکی ببیند. در نظر داشته باشید سقوط هارددیسک از دستان شما و ضربه فیزیکی توسط قابلیت S.M.A.R.T قابل پیش‌بینی نیست! البته در این شرایط می‌توانیم بعضی از قسمت‌هایی را که دچار بدسکتور شده‌اند را بازیابی کنیم اما ممکن است تعداد این بدسکتورها به آرامی گسترش پیدا کرده و یا درجه حرارت هارددیسک بالا برود که تمام این موارد سبب می‌شود که دیگر به آن هارد اعتماد نکنیم.
با همه این توضیحات بهتر هست هر چند ماه یکبار سیستم خود را با نرم افزارهای موجود که شما را در پیدا کردن مشکلات هارد دیسک قبل از نمایش ارور ۳۰۱ هارد دیسک کمک می کنند، اسکن و بررسی کنید.

نتخاب برنامه رفع مشکل هارد دیسک
نرم افزار رفع ایراد هارد دیسک Hard Disk Sentinel نرم افزار مفیدی برای بررسی و شناسایی مشکلات هارد دیسک شماست. این نرم افزار تقریبا بهترین نرم افزار تست هارد دیسک در حال حاضر است.
بهترین نوع تشخیص، سال تولید و زمان دسترسی سکتور است. با برنامه Sentinel قسمتی وجود دارد که می‌توان Allocation Time سکتور را چک کنید. اگر این زمان بالای ۱۰۰ یا ۱۵۰ میلی ثانیه باشد، هارد مورد نظر قطعا مورد اطمینان نیست. یعنی این هارد دیسک دست دوم است.
اگر فروشنده ابزار SMART را Clear نکرده باشد، می‌توان به وسیله گزارشی که ارایه می‌دهد، تعداد دفعات روشن و خاموش شدن هارد، تعداد ساعات کارکرد هارد، و در صورت وجود آسیب، تخمین اینکه این هارد چه مدت زمان دیگری کار می‌کند را مشاهده کرد. علاوه بر این گزارش ماژول‌های مختلف هارد دیسک و وضعیت Allocation در سکتورهای هارد را هم برای شما فراهم می‌کند.
اگر ابزار SMART را Clear کرده باشند، ابزارهایی در اختیار متخصصین وجود دارد که بیت به بیت وضعیت هارد را بررسی می‌کنند و البته چون این هارد قبلا استفاده شده، احتمال وجود هر دیتایی در زیر این هارد دیسک وجود دارد.
نرم افزار دیگری که در زمینه رفع ایراد هارد دیسک وجود دارد CrystalDiskInfo است که امکانات خوبی برای بررسی هارد دیسک های شما دارد.
نرم افزار Repair Harddisk Bad Sector هم شما را در پیدا کردن بد سکتورها و تعمیر آنها کمک می کند. نرم افزار تعمیر هارد دیسک SeaTools تست هایی نظیر S.M.A.R.T را روی هارد دیسک های شما انجام داده و گزارش های مربوطه را به شما نمایش می دهد.
رفع مشکل smart status bad
با همه صحبت های انجام شده بعد از دیدن خطای S.M.A.R.T چه کاری برای تعمیر و رفع آن می توان کرد؟ اولین چیزی که در این موقعیت به ذهن می رسد، تعویض سریع هارد و بکاپ گیری از هارد قبلی است. سه راه برای این کار وجود دارد که در ادامه توضیح می‌دهیم.
غیر فعال کردن S.M.A.R.T از طریق بایوس
اگر می خواهید علاوه بر اینکه خطای اسمارت را مشاهده کرده اید، همچنان به استفاده از هارد دیسک خود ادامه بدهید، کافیست وارد بایوس مادر بورد خود شوید و اسمارت را disable کنید. برای این کار سیستم را ریست کنید و دکمه F2 را بفشارید. بعد از ورود به محیط ستاپ بایوس وارد بخش advanced شوید، SMART setting را انتخاب کنید، SMART selt test را انتخاب کنید و آن را disable کنید.
این کار اصلا توصیه نمی شود. بهتر است مشکل را ریشه ای حل کنید و صورت مسئله را پاک نکنید.


بکاپ گیری از اطلاعات و جایگزینی هارد جدید
برای این کار پس از مشاهده خطای ارور هارد ۳۰۱، یا ارور smart failure predicted on hard disk دکمه F1 را روی کیبورد خودتان فشار دهید. با این کار می توانید از اطلاعات مهمتان سریعا بکاپ گرفته و حداقل آنها را نجات بدهید و روی هارد دیگری بگذارید.
ریکاوری اطلاعات هارد آسیب دیده
اگر در مرحله بالا شانس با شما یار نبود و سیستم شما بوت نشد و بالا نیامد، می توانید از افزار متخصص که در زمینه  ریکاوری هارد دیسک مهارت دارند استفاده کنید که نیازی به بوت شدن سیستم و بالا آمدن ویندوز ندارند.
دقت کنید بکاپ گیری از اطلاعات و ریکاوری آن نیاز به داشتن اطلاعات کافی در این زمینه دارد، در غیر این صورت ممکن است باعث بروز خطاهای جبران ناپذیر در این زمینه شوید. لطفا برای بررسی دقیق و تخصصی هارد دیسک  از متخصصین سخت افزار کار در زمینه ریکاوری کمک بگیرید .
 
باتشکر,
تیم پشتیبانی